24 oktober 1929, Zwarte Donderdag. De dag waarop de beurs in Amerika ineenstortte. Begin jaren ’30 waren de ernstige economische gevolgen hiervan ook in Den Haag merkbaar. Om de zorgen voor de gedupeerden wat te verlichten werd in 1931 het Nationaal Crisis Comité opgericht.

Geldtelling bij het 'Haags crisis comité' op de bank van Heldring en Pierson, Korte Vijverberg 2, 1934. Fotograaf: Gompers. Collectie Haags Gemeentearchief

Dit initiatief kreeg in verschillende Nederlandse steden navolging en op 27 november 1931 werd onder de auspiciën van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana het Haagsch Crisis-Comité (H.C.C.) in het leven geroepen.

Diverse vorm van hulp

De hulp die het H.C.C. bood bestond uit verschillende onderdelen.

Steun voor arbeiders en ondernemers

Allereerst was er de A-steun. Deze vorm van steun was bedoeld voor personen die door de crisis in moeilijkheden waren geraakt, maar niet in aanmerking kwamen voor bestaande steunregelingen. Het ging hier bijvoorbeeld om arbeiders en kleine zelfstandigen die hun inkomsten dermate achteruit hadden zien gaan dat zij niet meer in hun levensonderhoud konden voorzien. De A-steun bestond uit geld of gebruiksartikelen, zoals kleding, dekens en schoeisel.

Steun voor werklozen

Een tweede vorm van steun was bestemd voor werklozen die al een uitkering ontvingen van het Rijk. Aan deze groep mensen werden uitsluitend goederen geschonken. Dit werd de B-steun genoemd.

Naast deze twee vormen van steun waren er binnen het H.C.C. nog andere initiatieven, zoals de spaarregeling, de kredietverlening, het schoeiselfonds en het jeugdwerk.

Geld bijeenbrengen

Het H.C.C. heeft voor al deze bestemmingen op verschillende manieren geld bijeengebracht. Zoals op de foto bovenin te zien is, werden er bijvoorbeeld grootschalige collectes georganiseerd, waaraan veel bekendheid werd gegeven. In het archief van het H.C.C. zijn nog vele andere voorbeelden van succesvolle acties te vinden.

Tentoonstelling en een lied

Zo was er de tentoonstelling ‘Voedt u goed en goedkoop’ die van 28 oktober tot en met 2 november 1935 georganiseerd werd in de Haagse Dierentuin. Hiervoor werden uitnodigingen verstuurd aan de meest vooraanstaande personen en organisaties.

Ook werd er een lied gecomponeerd door Nelly Veelo-Tuyter: “Een liedje van Verlangen”. Dit lied werd verkocht op grammofoonplaat en gebruikt in een vaak vertoonde promotiefilm. Bovendien werd het ten gehore gebracht door het 400-koppige koor van de ’s-Gravenhaagse Vakschool voor Meisjes tijdens de groots opgezette collectedag op 6 oktober 1934.

Maandblad Crisiswerk

Om extra inkomsten te genereren, werd er een maandblad uitgegeven: Crisiswerk. Het redelijk dure jaarabonnement kostte destijds 3 gulden en 50 centen. In het blad werd verslag gedaan van de georganiseerde acties.

Ook voor de jonge lezer

De jonge lezers werden ook niet vergeten. In nummer 5 van het blad staat een prijspuzzel, met door De Bijenkorf beschikbaar gestelde prijzen. Maar liefst 10 gelukkige winnaars werden verblijd met o.a. een kano, een fiets en een poppenhuis! Helaas waren deze prijzen waarschijnlijk niet bestemd voor kinderen van de vele door de crisis getroffen Hagenaars.

Het archief van het Haagsch Crisis-Comité bevindt zich bij het Haags Gemeentearchief.